هاروارد برای «سقوط اسرائیل» آرشیو محرمانه جمع می‌کند یک رسانه اسرائیلی فاش کرد دانشگاه هاروارد آرشیوی سری از اسناد و مدارک مرتبط با اسرائیل جمع‌آوری کرده که در صورت سقوط این رژیم آثار فرهنگی مرتبط با آن حفظ شود. بر اساس گزارش روزنامه اسرائیلی «هاآرتص»، این آرشیو شامل تقریبا یک میلیون آیتم است که طیف گسترده‌ای از اطلاعات را در بر می‌گیرد؛ از کتاب‌ها و نشریات عمومی گرفته تا ضبط‌های رادیویی و تلویزیونی و مدارک مرتبط با فرهنگ شهرک‌نشینان اسرائیلی.
این خبر ریشه در گزارشی از روزنامه «هاآرتص» دارد که رسانه های دیگر غربی و منطقه ای نیز به طور گسترده به آن اشاره کرده اند . که ذیلاً پیرامون صحت و درستی آن با ذکر منابع، سخن خواهیم گفت .
شواهد و منبع خبر
گزارش هاآرتص
روزنامه هاآرتص (haaretz.com) گزارشی با عنوان “در یک سایت مخفی (دانشگاه) هاروارد، آرشیوی عظیم از اسناد اسرائیلی نگهداری می‌شود، در صورتی که اسرائیل از بین برود، منتشر کرده است در این گزارش نوشته است که دانشگاه هاروارد مخزنی حاوی حدود یک میلیون آیتم مرتبط با رژیم اشغالگر صهیونی دارد، از کتاب‌ها و نشریات گرفته تا فایل های صوتی/تصویری و مدارک فرهنگی.
محتوای آرشیو
طبق گزارش، این آرشیو شامل مواردی مثل «نشریات کنیسه»، خبرنامه‌های کیبوتس، جزوات یادبود سربازان کشته‌شده، پرچم‌های جشن «سیمحات‌تورات»، تبلیغات سیاسی و … است. (1)
هدف آرشیو
این پروژه به عنوان یک «بک‌آپ تمدنی» (civilizational insurance) توصیف شده است: یعنی هدف این نیست فقط حفظ اسناد برای پژوهش، بلکه نگهداری میراث اجتماعی و فرهنگی رژیم اشغالگر صهیونی در یک محیط سیاسی نسبتاً پایدار (ایالات متحده) تا اگر بحران یا فروپاشی پیش بیاید، بخش مهمی از حافظه تاریخی رژیم اشغالگر صهیونی باقی بماند. (2)
تاریخ شروع پروژه
پروژه به یک دانشمند به نام چارلز برلین (Charles Berlin) نسبت داده شده که از دهه۱۹۶۰ در هاروارد فعالیت داشته است. (3)
واکنش‌ها
برخی از آرشیوهای رژیم اشغالگر صهیونی به همکاری با هاروارد در این پروژه مشکوک بوده‌اند و آن را نشانه‌ای از «بی‌اعتمادی به آینده رژیم اشغالگر صهیونی» دانسته‌اند(4)
دسترسی
بخش زیادی از اسناد دیجیتال شده‌اند و برای محققان هاروارد قابل دسترسی هستند، اما دسترسی به نسخه فیزیکی محدودتر است. (5)
نکاتی برای احتیاط
«سقوط رژیم اشغالگر صهیونی» در گزارش به صورت دقیق به معنای «فروپاشی کامل سیاسی» است و این احتمال بر اساس شواهد مطروحه بسیار قوی است و به عنوان یکی از سناریوهای بدترین حالت (catastrophic) مطرح شده است. (6)
خود هاروارد «اظهار نظر علنی قابل توجهی» درباره این گزارش نکرده است، طبق گزارش آن‌طور که منابع گفته‌اند.(7)
برخی نقدها می‌گویند هدف این آرشیو فقط حفظ تاریخی اسناد است، نه لزوماً یک پیش‌بینی سیاسی؛ مثلاً آرشیوهای داخلی رژیم اشغالگر صهیونی ممکن است در خطراتی مثل آتش‌سوزی، سیل، یا نگهداری نامناسب باشند، بنابراین یک آرشیو خارجی می‌تواند جنبه علمی و حفاظتی هم داشته باشد اما گزارش های رسیده از داخل سرزمین های اشغالی و نگرانی های سران این نظام نشان دهنده آن است که خطر فروپاشی بعد از جنگ 12 روزه با ایران افزایش یافته است .
نتیجه‌گیری
این خبر که در ابتدای این یادداشت نوشته شده است، اساساً درست است: هاآرتص آن را گزارش داده و رسانه‌های دیگر هم این گزارش را بازتاب داده‌اند.
بنابراین باید گفت این خبر به معنای این است که «هاروارد منتظر سقوط رژیم اشغالگر صهیونی است»گرچه در قالب پروژه‌ای آرشیوی پژوهشی با هدف حفاظت از میراث فرهنگی آن را مطرح کرده است لیکن در عین حال «بیمِ فروپاشی» در تحلیل های هاآرتص فراوان دیده می شود .
بررسی دقیق‌تر گزارش هاآرتص
منبع اصلی
گزارش مورد بحث در روزنامه رژیم اشغالگر صهیونیی هاآرتص منتشر شده است: «At a Secret Harvard Site, a Massive Archive of Israeliana Is Preserved – in Case Israel Ceases to Exist».
Haaretz ترجمه : «در یک محل مخفی در هاروارد، آرشیوی عظیم از اسناد و آثار مرتبط با اسرائیل نگهداری می‌شود ـ برای زمانی که ممکن است اسرائیل از بین برود.»
محتوای آرشیو
طبق گزارش هاآرتص، آرشیو دانشگاه هاروارد حدود «یک میلیون مورد (items)» دارد. (8)
این مجموعه شامل مجموعه وسیعی از اسناد فرهنگی و اجتماعی رژیم اشغالگر صهیونی است: کتاب‌ها، نشریات، جزوات کنیسه، خبرنامه کیبوتس، دفترچه‌های یادبود سربازان کشته‌شده، پرچم جشن «سیمحات تورات»، تبلیغات سیاسی، آگهی‌های انتخاباتی و غیره.
همچنین بخش زیادی از موارد آرشیو، شامل ضبط‌های صوتی و تصویری (رادیو، تلویزیون) است. هاآرتص به «ده‌ها هزار ساعت ضبط صوتی تصویری» و «حداقل شش میلیون تصویر» اشاره می‌کند. (9)
محل نگهداری و وضعیت فیزیکی
گزارش توضیح می‌دهد که آرشیو در «سالنهای زیرزمینی» در یک سایت (احتمالا ساختمان دانشگاه) نگهداری می‌شود. (10)
گفته شده برخی از فضاها شبیه معبد یونانی هستند (از نظر معماری بیرونی) این توصیف از گفته یک نویسنده رژیم اشغالگر صهیونی به نام «حاییم بئر» (Haim Be’er) آمده است.
همچنین افرادی در این آرشیو مشغول دیجیتال‌سازی اسناد هستند: هاآرتص می‌گوید «زنان جوانی» دیده شده‌اند که با کامپیوتر مشغول ثبت اسناد‌اند.
هدف آرشیو
طبق گزارش هاآرتص، هدف این آرشیو فقط علمی یا پژوهشی نیست، بلکه نوعی «سیستم حافظه جایگزین» («alternative memory system») برای رژیم اشغالگر صهیونی محسوب می‌شود.
این پروژه از نظر برخی به عنوان «بک‌آپ تمدنی» («civilizational insurance») تعبیر شده است: نگهداری اسناد فرهنگی و اجتماعی مهم رژیم اشغالگر صهیونی در محیطی نسبتاً پایدار (ایالات متحده) تا در صورت بروز بحران فروپاشی این میراث محفوظ بماند.
طبق گزارش هاآرتص : استقلال آرشیو از نهادهای دولتی رژیم اشغالگر صهیونی یکی از ویژگی‌های مهم آن است؛ این استقلال «امنیت بیشتری در زمان بحران‌های احتمالی» فراهم می‌کند،.
پایه‌گذار پروژه
هاآرتص نام «چارلز برلین» (Charles Berlin) را به عنوان یکی از پایه‌گذاران این پروژه ذکر می‌کند. او از دهه ۱۹۶۰ در هاروارد بوده و مسئول بخشی بود که ثبت زندگی و فرهنگ یهودی رژیم اشغالگر صهیونیی را بر عهده دارد.
به گفته همین گزارش، برخی نقادان گفته‌اند که انگیزه برلین فقط پژوهش نبوده بلکه او «از احتمال نابودی رژیم اشغالگر صهیونی» نیز بیم داشته است.
از سوی دیگر، خود برلین گفته است که این پروژه فقط به خاطر یک فاجعه (مثل «سقوط رژیم اشغالگر صهیونی») ایجاد نشده، بلکه آرشیو داخلی رژیم اشغالگر صهیونیی نیز در معرض خطراتی مانند سیل، آتش‌سوزی یا نگهداری ضعیف است.
واکنش‌ها
برخی مقامات آرشیوی در رژیم اشغالگر صهیونی با پروژه همکاری نکرده‌اند: به عنوان مثال، موشه موسک (Moshe Mosk)، رئیس آرشیو دولتی رژیم اشغالگر صهیونی در گذشته، گفته است که حاضر نبوده برخی اسناد حساس را در این پروژه مشارکت دهد چون ایده «نابودی رژیم اشغالگر صهیونی» برای او نگران‌کننده بوده است.
نویسندگان و محققان مختلف دیدگاه‌های متفاوتی دارند: برخی پروژه را مهم برای حفاظت از حافظه فرهنگی می‌دانند، برخی آن‌را نشانه بی‌اعتمادی به آینده رژیم اشغالگر صهیونی.
ارزیابی اعتبار خبر
چون منبع اصلی این خبر، هاآرتص است (یک روزنامه معتبر رژیم اشغالگر صهیونی)، اعتبار گزارش بالاست.
گزارش توسط چند رسانه بین‌المللی نیز بازتاب داده شده‌اند (مثلاً AA News) که جزئیات مشابهی را گزارش می‌دهند.
طبق گزارش ها، با این حال، هاروارد تاکنون به صورت علنی پاسخ رسمی مفصلی به این گزارش نداده است و ادعاهای «کاملاً محرمانه بودن» آرشیو: اگرچه گزارش از «سایت مخفی» هاروارد صحبت می‌کند، اما «محرمانه» به معنای کاملاً مخفی و بدون اطلاع هیچ‌کس هم نیست؛ هاآرتص توانسته از منابعی مانند افرادی که آنجا بوده‌اند بشنود.
منابع :
- Radar Africa+2haaretz.com+2
- Anadolu Ajansı+1
- . qudsnen.co+1
- . Press TV+1
- Palestine Chronicle+1
- Anadolu Ajansı
- Haaretz و Anadolu Ajansı
- Anadolu Ajansı
- Haaretz
